2022 Boerenprotest

Wel en wee, reilen en zeilen; in juni 2007 gestart met de tuin. In die tijd was er sprake van ecologische verbindingszones; en die ontwikkeling zou uitnodigen tot meer biologische land- en tuinbouw. Ruim een jaar later werden de subsidies voor de ecologische verbindingszones geannuleerd en het plan viel in duigen. Er was en er is nog altijd geen verdienmodel voor de biologische land- en tuinbouw, maar feitelijk ook niet voor de reguliere land- en tuinbouw. En dat terwijl de problemen van vervuiling, zoals door stikstof en van het bodemwater, steeds weer vooruit geschoven worden. Geen enkele regering is bij machte de land- en tuinbouwlobby te weerstaan.

Met de kruiwagen oogst verzamelen.
Groenten hebben zon nodig, en tot nog toe schijnt de zon uitbundig.

De sector bezet een gigantisch areaal land. Eigen grond biedt boeren en tuinders de mogelijkheid leningen af te sluiten. Hierdoor houden boeren en banken elkaar in een wurggreep. Een gevolg is dat jonge mensen, buitenstaanders, die dolgraag in de land- en tuinbouw aan de slag willen, geen voet aan de grond krijgen. Zonder grond krijgen zij geen lening. Ook ketenen reguliere boeren en tuinders zich vast aan alles bepalende contracten met veevoergiganten, zaadveredelingsbedrijven, gifmengers en afnemers. Om al de belangen van deze verschillende partijen veilig te stellen ontstond er een leger: de Farmers Defence Force (FDF). Het lijkt een herhaling van de middeleeuwen: boeren met grond presenteren zich als de nieuwe adel.

De vraag is nu: ben ik trots op de boer? De slogan komt steeds langs; en elke keer lees ik in mijn gedachten dat goede wijn geen krans behoeft. Al dat gejengel tegenwoordig over “helden, en trots zijn”. Haal voldoening uit je werk! Dat moet genoeg zijn. Mijn antwoord is nee! Ik ben niet trots op de boer. Maar ik ben wel trots op iedere biologische boer! Omdat zij ondanks volle tegenwind hun rug recht hielden en pal stonden voor de verbinding van het boerenbedrijf of tuinderij met de natuur. Zij onderhouden en verbeteren hun grond door gebruik te maken van natuurlijke processen. De grote meerderheid van de boeren koos de gemakkelijke route, de industriële route. Zij maakten van hun boerderij een levenloze industrie. Bovendien werd de boerderij een eenmansbedrijf. De boer kan het alleen af. Met zijn tractor, die een tank geworden is. Een tank waarmee je als zestienjarige van je vader de snelweg op mag om te protesteren.

Mijn punt is dat iedere professionele boer en tuinder 50 jaar geleden al kon begrijpen dat de weg die werd ingeslagen een heilloze weg was. Een weg die hun grond (hun instrumentarium, hun goede aarde) verlaagde tot een substraat, en van het boerenbedrijf, dat rust in de organische natuur, een industrie maakte. Iedere boer die zijn ambacht verstond, kon begrijpen dat deze benadering zijn bedrijf zou uithollen.

Het leger (FDF) van de boeren-elite intimideert met hun tractors. Er worden beweringen gedaan die de feiten domweg negeren. En juist op deze manier zitten zij vooral een jongere generatie - buitenstaanders - die openstaat voor een hervorming van de land- en tuinbouw in de weg. De FDF beschermt het bezit van de boeren-elite, zoals de oude adel dat vroeger gewoon was. Naar hun believen gebruikt (en verpest) de boeren-elite hun grond en maakt er dode grond van; op een enkele uitzondering na kun je alleen boer worden door vererving.

Naar deze industriële land- en tuinbouw dient op precies dezelfde manier gekeken te worden als naar elke andere onderneming. Een onderneming die zich niet verhoudt tot veranderende omstandigheden en voorwaarden valt af en gaat failliet. Deze boeren zijn uitgeboerd en hun land komt vrij voor het algemeen belang. In een overbevolkt land als Nederland dient de leefomgeving centraal te staan. Dat is een mens- en dierwaardig bestaan met biodiversiteit als bindend thema.

De uien opgetrokken en laten drogen, ophangen is de beste methode.
Ja, het is droog. Een groot voordeel hier in het Westen is dat het grondwater niet ver weg zit. Door de capillaire werking hebben gewassen die wat dieper wortelen daar al snel profijt van.  

Het is trouwens op alle fronten een grote vergissing voedsel voor de wereld te willen produceren. Het is zot dat Nederlandse boeren sojabonen uit Brazilië importeren en daarmee hun vee voeren. Terwijl er goedkoop vlees en zuivel terug de wereld in gaat met alle ontwrichtende gevolgen van dien. De Nederlandse landbouwgrond is de melkkoe van de Nederlandse boer geworden. De werkelijke (vervuilende) kosten betaalt de boer niet. Elk land zou als vuistregel kunnen hanteren dat 80% van het voedsel lokaal en op duurzame wijze geteeld wordt. Een kennisinstituut als Wageningen Universiteit zou daarin de weg kunnen wijzen. In Nederland, maar misschien zelfs wereldwijd. Het produceren van eigen voedsel geeft een land maatschappelijke binding en schept onafhankelijkheid.

Mijn advies: we hangen onze vlag weer in top! En voor de duidelijkheid: de kleuren zijn rood, wit en blauw! Denk vrijelijk en diep na, neem daarbij het leven in ogenschouw en sla tenslotte vastberaden een nieuwe weg in! Geld speelt geen rol. Want als wij gezamenlijk afspreken dat ons Koninkrijk der Hemelen (onze visie op de toekomst) een biljard euro waard is, dan is er geld in overvloed. Wij geven vorm aan hetgeen wij voor ogen hebben. Wij hebben ook een leger nodig. Arbeiders zijn van harte welkom! Mensen die voldoening vinden in hun werk en vooruit willen boeren. Kom op nu, en aan de slag!